Nowe fałszerstwo polskiej jedynki

Janusz Berbeka

Przegląd Filatelistyczny Nr 4 (103) Kwiecień 2011

Doczekaliśmy się kolejnego typu fałszerstwa pierwszego polskiego znaczka, wydanego 1. stycznia 1860r przez autonomiczne władze Królestwa Polskiego. W niniejszym opracowaniu jest mowa jedynie o typach fałszerstw całkowitych, bez wnikania w różne sposoby fałszowania poszczególnych elementów znaczka, np. nowej lub uzupełnianej gumy, poprawiania perforacji, doklejania ząbków, domalowywania stempli, itp. Nie uwzględniono tu również prywatnych nowodruków z 1913 i 1920 r, czarnodruków z 1913 r czy różnego rodzaju nalepek i naśladownictw imitujących polską jedynkę, a wydawanych przez różnorakie organizacje dla upamiętniania kolejnych rocznic (100-lecia wydania jedynki, 1000-lecia Państwa Polskiego itp.).

Przed 150 laty wprowadzono do obiegu Pierwszy Polski Znaczek Pocztowy.

Zbigniew Mikulski RDP

Filatelista Nr 1 (1047) Styczeń 2010

Filatelista Nr 2 (1048) Luty 2010

Filatelista Nr 3 (1049) Marzec 2010

1-go stycznia 2010 roku mija 150 rocznica wprowadzenia do obiegu pierwszego polskiego znaczka pocztowego oraz dwóch całostek: za 10 kopiejek dla listów jednołutowych oraz za 3 kopiejki dla Warszawskiej Poczty Miejskiej. Pan redaktor Bronisław Rejnowski zaproponował mi napisanie artykułu na ten temat, którego tematyka nie jest mi obca, bowiem już przed 50-ciu laty, tj. 1-go stycznia 1960 roku zamieściłem w "Filateliście" podobny artykuł, wówczas poświęcony stuleciu wydania pierwszego polskiego znaczka pocztowego.

Sytuacja polityczna w Królestwie Polskim w latach 1856-1860

Dotychczas mało zastanawiano się nad tym, dlaczego poczta w Królestwie Polskim wydała własne znaki opłaty pocztowej. Ażeby to zrozumieć, trzeba przeanalizować sytuację polityczno-ekonomiczną w Carskiej Rosji w tym okresie. Przegrana Wojna Krymska (1855-1856) pokazała, że bez przeprowadzenia reform istniejącego systemu polityczno-ekonomicznego, nie da się poprawić produktywności w Rosji, i co za tym szło, uzyskania większych dochodów dla państwa. Także sprawa uwolnienia chłopów z feudalnego poddaństwa wymagała rozwiązania, co dopomogłoby do poprawienia sytuacji gospodarczej. Tego rodzaju reformy byłyby też pomocne dla większego zaangażowania się ludności, w organizacji lokalnych samorządów. Te reformatorskie zamierzenia rządu carskiego znalazły również odbicie w stosunku do Królestwa Polskiego, pod warunkiem, że zasada zależności od Rosji nie miała podlegać jakiejkolwiek zmianie.

W 145-tą rocznicę wydania pierwszego polskiego znaczka pocztowego. Przyczynek do szczegółowego opisu znaczka Polska nr 1 z 1860 roku.

Maciej Miszczak, AIJP 1459
Na podstawie artykułu opublikowanego przez autora w czasopiśmie
Filatelista Nr 1 (927) Styczeń 2000
Filatelista Nr 2 (928) Luty 2000
z uzupełnieniami i poprawkami.
Przegląd Filatelistyczny Nr 1/2005
Przegląd Filatelistyczny Nr 2/2005
Przegląd Filatelistyczny Nr 3/2005

1. WPROWADZENIE DO OBIEGU I WYCOFANIE

1.1    Wprowadzenie i przeznaczenie

Cyrkularz Zarządu Pocztowego Królestwa Polskiego nr 13 z dnia 2 grudnia 1859 r. wprowadzał z dniem 1 stycznia 1860 r. do obiegu znaczek i całostki pocztowe Królestwa Polskiego. Znaczek przeznaczony był do opłacania listów wewnątrz Królestwa oraz wysyłanych do Rosji i W. Ks. Finlandii. Nominał znaczka - 10 kopiejek - pozwalał na opłacenie listu o wadze do 1 łuta, tj. 12,8 g. Cięższe listy wymagały frankatury wielokrotnej - 10 kopiejek za każdy następny rozpoczęty łut wagi.

1.2    Wycofanie z obiegu

Znaczek wycofano z obiegu z dniem 1 kwietnia 1865 r. zarządzeniem Zarządu Poczt
dnia 22 stycznia 1865. Zakaz jego sprzedaży obowiązywał od 1 lutego i od tego też dnia rozpoczęto sprzedaż znaczków rosyjskich. Z dokumentów wynika [8], że obieg znaczków polskich był faktycznie tolerowany do 16 maja 1865 r. Pozostałości znaczka (208.515 sztuk) zniszczono.

Dzieje Kolekcji Królestwa Polskiego Mirosława Bojanowicza

Zbigniew Mikulski

Filatelista Nr 9 (923) Wrzesień 1999

Filatelista Nr 10 (924) Październik 1999

Największy zbiór znaków pocztowych Królestwa Polskiego z lat 1855-1870 posiadał przed II wojną światową Agaton Fabergé (1876-1957), były zamożny jubiler z St. Petersburga, pracujący przed I Wojną dla carskiej rodziny oraz arystokracji rosyjskiej.
Fabergé, wielki zbieracz Rosji i Finlandii, interesował się też polskim znaczkiem oraz polskimi całostkami, traktując je jako uzupełnienie swojego zbioru Rosji. W 1907 r. zakupił największy ówczesny zbiór pierwszego znaczka polskiego od rosyjskiego kolekcjonera Mertensa, co było podstawą zbudowania własnego zbioru Królestwa Polskiego, obejmującego okres 1855-1870.